Bentheimerstraat 43

Bentheimerstraat 43 gebouwd in 1912.

Aannemer K.D. Bruintjes was bezig met de bouw van een school in Dedemsvaart en reed daar elke dag met zijn motorfiets heen. Hij kreeg echter last van een merkwaardige aandoening van vermoeidheid, waardoor hij tijdens zijn ritten van en naar Coevorden regelmatig moest afstappen om uit te rusten. Dokter Homan, door wie hij na verloop van tijd werd onderzocht, constateerde dat hij aan een spierziekte leed en schreef absolute rust voor. In ieder geval zeven maanden en waarschijnlijk nog langer. Het was in 1926 en goede raad was duur. Er moest toch brood op de plank komen voor het jonge gezin, dat een jaar eerder al verblijd was met de geboorte van een dochtertje. Moeder A.G. Bruintjes-Habing besloot zelf de handen uit de mouwen te steken. Ze huurde van kruidenier Schulte de helft van zijn dubbele winkelpand in de Bentheimerstraat en begon daar een tabakszaak. Op het uithangbord liet ze weliswaar vermelden, dat ze ook koffie- en theehandel dreef, maar tabak, sigaren en sigaretten waren toch de hoofdzaak. Het gezin ging boven de winkel wonen, maar na een jaar deelde Schulte mee, dat hij in verband met de verplaatsing van zijn winkel naar de Friesestraat zijn pand in zijn geheel aan het echtpaar Bruintjes wilde verkopen. Als ze daar niets voor voelden, zou het naar een ander gaan en dan moesten ze eruit. Er was geen keus en zo kwamen de echtelieden noodgedwongen in het bezit van het prachtige in 1912 gebouwde pand aan de Bentheimerstraat nummer 43.

Een prachtig pand, inderdaad, met een monumentale hoofdingang met een deur met gestyleerde motieven en een bovenlijst van Bentheimer zandsteen. Daarboven prijkte een dubbele deur met een balkonnetje en een dakkapel ernaast en het geheel voorzien van naar voren geplaatste dakranden en tussen de ramen versieringlijsten, doet de bouwstijl denken aan de late Jugendstil.

Al direct na zijn voltooiing was het mede door zijn grootte een monumentaal gebouw en het is in onze tijd ook als zodanig erkend. Het was het mooisteen hoogste huis in de Bentheimerstraat, vond men in 1926.

Het echtpaar bewoonde boven de balkonkamer met daarnaast twee kamers en suite, een woonkeuken en een slaapkamer, terwijl op de tweede verdieping nog twee slaapkamers en een zolder beschikbaar waren. Het andere winkelpand en de achterzijde, ook een complete woning, werden verhuurd. Jarenlang woonde in dat achterste gedeelte meubelhandelaar Jordaan de Bel met zijn gezin, voordat hij naar de Friesestraat vertrok en daar de kruidenierswinkel van Schulte tot een grote een grote meubelzaak verbouwde.

In 1933 bezweek K.D. Bruintjes aan zijn ziekte en zijn weduwe bleef met haar dochter achter. Tot 1940 woonde ze boven de winkel. Toen kocht ze een pand aan de overzijde van de straat, waar ze de tabakszaak voortzette. Haar vroegere winkel met de woonruimte werd voortaan verhuurd. Toen de dochter in 1950 met zaadhandelaar L. van der Wal in Hoogeveen trouwde, werden de beide inpandige winkels tot één geheel verbouwd, waarna er een filiaal van de Hoogeveense zaadhandel werd gevestigd. Moeder Bruintjes-Habin nam de nieuwe winkel, nu onder de naam ‘Zaadhandel van der Wal’ onder haar hoede en ze hield dat vol tot 1968. Toen vertrok ook zij naar Hoogeveen. Het pand stond even leeg, maar werd in 1970 verhuurd aan Gert Schreur, die er met zijn vrouw Annet een kapsalon vestigde.

Zij richtten de zaak zelf in en ze woonden met hun twee kinderen erachter, terwijl ze de slaapkamer daarboven hadden. De overige ruimten op de eerste en tweede verdiepingen werden verhuurd aan particulieren. Tot 1986 bleven Gert en en Annet hier hun kappersbedrijf uitoefenen. Daarna kwam er nog een poppenboetiek in de winkel en in 1987 besloot mevrouw H. van der Wal-Bruintjes er toch weer zelf een zaadhandel in te beginnen. Reint Elling uit Emmen werd aangesteld als filiaalhouder en dat bleek een uitstekende keus. Zaadhandel van der Wal kwam dus terug in de Bentheimerstraat en na twee jaar werd het achterste woongedeelte tot winkel- en opslagruimte verbouwd. In 1998 bleek de winkel opnieuw te klein en toen kwam het huidige grote magazijn achter de zaak gereed. Reint Elling bleef tot 1 februari 2008 in functie en sindsdien bestaat het bedienend personeel uit een vijftal werknemers onder leiding van Gonda Alberts.

Inspelend op de moderne ontwikkelingen is men nu veel meer gericht op de behoefte van huisdierhouders. Niet alleen tuinzaden, maar ook veel soorten vogelzaad en honden- en kattenvoer zijn gewilde artikelen. Alle vissersbenodigdheden van hengels tot laarzen tot stoeltjes zijn te koop en ook aquarium-vissen, kanaries, patrijsjes, konijnen en hamsters behoren onder andere tot het assortiment. In verband met de aanleg van het havenbekken achter het pand en de voorgenomen nieuwbouw daar omheen en aan de Bentheimerstraat, zijn de voormalige zuivelfabriek en alle vroegere panden afgebroken. Behalve ons monumentale gebouw, dat gelukkig een beschermde status heeft, maar er nu (2010) wel akelig alleen bijstaat. Eens omringd door onder andere hotel-bioscoop Holman en de kledingzaak Groenendal, biedt het nu een mistroostige aanblik en het is te hopen, dat er eindelijk eens gebouwd gaat worden. Niet alleen voor het aanzien van het pand, maar ook voor de leefbaarheid van Coevordens binnenstad, want nieuwe bewoners zullen meer bedrijvigheid brengen. Gelukkig kan Zaadhandel van der Wal b.v. nog steeds rekenen op de bedrijvigheid van een trouw klantenbestand en daarom alleen al zou een opknapbeurt van dit prachtige winkelhuis op nummer 43 ook op zijn plaats zijn. Het verkeert nagenoeg in oorspronkelijke staat. Alleen het balkonnetje boven de hoofdingang is verdwenen en de beide winkeldeuren zijn vervangen door één deur. Het is een monument, ook officieel. Sta er eens een moment bij stil!

2010 Monumentjes in Streek en Stad – Huib D. Minderhoud www.huibminderhoud.nl