De oude pastorie in Steenwijksmoer aan de Hoofdweg.
Slossers levenswerk
Kapelaan J.B. Slosser kreeg op 15 juni 1930 de opdracht een nieuwe parochie te stichten in het dorp Steenwijksmoer, waar hij dan pastoor zou worden. Om aan geld voor een kerk en pastorie te komen, moest maar ‘gaan preken en de gelovigen om een bijdrage vragen’ zei aartsbisschop Jansen bij zijn kennismakingsbezoek. Slosser hield onmiddelijk zijn hand op en zei:”Monseigneur, als wij de zaken goed bekijken, bent u de eerste gelovige in het bisdom!” De bisschop lachte, liep weg en kwam terug met een bijdrage van 5000 gulden. Dat was een mooie opsteker, maar er was veel meer nodig.
De veertigjarige priester ging aan het werk. In achtentachtig kerken hield hij een “bedelpreek” en tienduizenden circulaires met verzoeken om giften circuleerden door heel Nederland. In juni 1931 was er een bedrag van F 63.800,37 bijeengebracht, waaronder een node afgestane “bruidsschat” van 10.000 gulden van de moederparochie in Coevorden en nog eens 10.000 gulden van het bisdom. Op 7 juni 1931 vond de aanbesteding plaats van een kerk, een pastorie en een onderwijzerswoning voor het hoofd van de nog te stichten katholieke school.
De gebroeders Broring uit Stadskanaal waren met 79.820 gulden de laagste inschrijvers; de kosten voor de grond hadden 9.370 gulden bedragen.
Op 30 maart 1932 werd de Sint Franciscuskerk ingewijd door deken Veltman van het dekenaat Klazienaveen. Het Berlage-ontwerp voorzag in een stoer gebouw met vijfhonderd zitplaatsen, van buiten opgetrokken in okergele baksteen met versierende elementen van kalksteen. In het inwendige overheerste ook baksteen, zij het wat minder geel, terwijl de muren van het koor en de kapellen van Friese gele klinkers waren opgebouwd. De massieve zadeldaktoren boven het koor bood ruimte aan drie luidklokken. Alles bij elkaar had Slosser in nog geen twee jaar tijd de kerk, de pastorie en de onderwijzerswoning tot stand kunnen brengen. een prestatie van een echte bouwpastoor waardig.
De volgende opgave werd gevormd door de school en dankzij de gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs verstrekte de gemeente Coevorden de benodigde gelden. Op 1 mei 1933 namen vier leerkrachten en honderdenzevenenzestig leerlingen hun intrek in de nieuw Sint Theresia school achter de kerk. Eind 1935 werden de financiele acties gestaakt; het schoolbestuur was vrij van schulden.
Nu kon de pastoor eindelijk pastoor worden, belast met de zielszorg voor en het opzicht over zijn parochianen. Maar hij deed veel meer en werd gezien zijn activiteiten voor de gemeenschap vaak “De burgemeester van Steenwijksmoer genoemd. Ontelbaar waren zijn verzoeken aan het gemeentebestuur om allerlei voorzieningen te treffen en als het weer eens tegenzat, uitte hij steeds zijn meest befaamde verzuchting: “Steenwijksmoer ligt weer an de letste titte”.
Zevenendertig jaar diende pastoor Slossers zijn kerk en hij ging in 1967 op zevenenzeventig jarige leeftijd met emeritaat. De moeilijkste tijd was voor hem de oorlogsperiode. Eén parochiaan, de jonge soldaat J.H. Beerling sneuvelde gedurende de meidagen en een andere jongeman kwam om bij een luchtaanval. In 1943 werden de klokken door de Duitsers in beslag genomen, maar men zat na de oorlog niet bij de pakken neer. Er werd onmiddelijk een fonds gevormd om ze te vervangen en toen er vijf jaar later nog 2.000 gulden ontbrak, deed de pastoor een beroep op de kinderen van de parochianen. Zij moesten maar konijnen gaan houden en de inkomsten na verkoop afstaan aan het klokkenfonds. De actie werd een succes en zo komt het, dat op de kleinste klok in de toren vermeld staat: “Theresia is mijn naam – en ik dank mijn bestaan – aan de konijnen van de kleinen’.
Zoals al vermeld, pastoor Slosser ging in 1967 met emeritaat. Hij werd rector van het R.K. Bejaardentehuis St. Franciscus in Coevorden, want een rustig leven was niets voor hem. Twee jaar later overleed hij en hij werd ter aarde besteld op de begraafplaats achter zijn kerk. Refererend aan de twee leeuwen op het voorterrein schreef een journalist: “Fier als de leeuwen voor zijn kerk, heeft hij gestreden voor het behoud en ontwikkeling van de gehele dorpsgemeenschap”.
Tijdens zijn opvolger, pastoor Bosma, werd zeer democratisch via een enquete aan de parochianen gevraagd de grote monumentale pastorie te verbouwen of te vervangen door een nieuwe woning. De meerderheid stemde voor nieuwbouw en in 1968 werd de pastorie verkocht aan de familie Haverkort en verrees er een moderne pastoorswoning aan de andere kant van de kerk..
Nog een bijzondere pastoor was ex-missionaris Frits van Halderen. Hij kwam in 1977, vijfenvijftig jaar oud, na zesentwintig jaar in India verbleven te zijn, naar Steenwijksmoer. Hij stond dicht bij zijn parochianen, ging vaak op huisbezoek en wist de jongeren bijeen te brengen in een jeugdkoor, dat met een eigen band en liturgiegroep jongerendiensten verzorgde. Als een echte ex-missionaris maakte hij zich niet zo druk om kerkelijke taboes. In zijn tijd optredende “misstanden” als ongehuwd samenwonen en ‘t gebruik van voorbehoedsmiddelen ook door katholieken konden hem niet uit zijn evenwicht brengen. “Als ik me daar druk over moet maken, kan ik de kerk wel sluiten!”, zei hij eens tijdens een vraaggesprek in Coevorden. Na twaalf jaar verliest pastoor van Halderen Steenwijksmoer om zijn intrek te nemen in het klooster in Weert, waar hij in 1999 overleed. Na hem kwam de gehuwde pastor Schoemaker hier werken en daarna pastor Lysbeth Minnema. Zij kenmerkte zich door de oecumenische gezindheid en onderhield meer contacten met de protestantse kerkgenootschappen. Helaas ook zij vertrok en nu moet de huidige pastorie het zonder zielenherder stellen. Na nog een periode met de Coevorder pastoor Lukassen is in 2011 de gewezen predikant Tjitse Tjepkema benoemd. Echter tegelijk ook voor de parochies Coevorden, Schoonebeek, Nieuw Schoonebeek en Weiteveen. Dankzij lectoren, vrijwilligers is de kerk nog volop in gebruik. Een monumentaal gebouw, verwezenlijkt door een man, die er zijn hele leven aan wijdde. Ga er eens kijken, ook in het prachtige interieur en bij het graf van Pastoor Slosser in de gewijde aarde erachter. Om momenten om bij stil te staan.
2012 Monumentjes in Streek en Stad – Huib D. Minderhoud.